Okres jesieni i zimy to trudny czas dla naszych włosów. Nie sprzyja im ogrzewanie i suche powietrze, mrozy i czapki, a także znacznie mniejsze, niż wiosną i latem, spożycie warzyw i owoców.
Problem osłabionych, wypadających włosów dotyczy zarówno kobiet jak i mężczyzn. Jednak, z uwagi na fakt, że to niezwykle ważny atrybut kobiecości, to właśnie panie częściej sięgają po preparaty polecane w tej dolegliwości. Dostępne na rynku suplementy poprawiające kondycję włosów i stymulujące ich wzrost zawierają w swoim składzie przede wszystkim witaminy, minerały oraz surowce roślinne. Zioła na włosy mogą być stosowane także samodzielnie – zarówno wewnętrznie jak i zewnętrznie, przynosząc całkiem dobre efekty!
Spis treści
Kozieradka na włosy
Nasiona kozieradki pospolitej to wyjątkowo cenne źródło związków aktywnych należących do różnych grup chemicznych: flawonoidy, śluzy, saponiny, witaminy, a także alkaloidy, wśród których za najważniejszy uważa się trygonelinę w działaniu zbliżoną do witaminy PP. Podobnie jak kwas nikotynowy, trygonelina rozszerza skórne naczynia krwionośne, zwiększając przepływ krwi do mieszków włosowych. Dodatkowo obecne w nasionach kozieradki białka i aminokwasy działają wzmacniająco i odżywczo na włosy. Wystarczy poszperać nieco w internecie żeby przekonać się jak popularnym jest stosowanie wcierki z nasion kozieradki na włosy. Ten prosty specyfik naprawdę potrafi zdziałać cuda. Jeden tylko minus za rosołowy zapach, który o ile w kuchni pociągający, o tyle na włosach już niekoniecznie (ale do przeżycia ;))
Wcierka z kozieradki
Łyżeczkę nasion kozieradki zalej szklanką wrzątku i odstaw pod przykryciem na ok. 15-20 min. Przestudzony napar wetrzyj dokładnie w skórę głowy i pozostaw na 30 min, po czym dokładnie umyj głowę delikatnym szamponem. Zabieg ten wykonuj min. raz w tygodniu.
Żeń-szeń na włosy
Żeń-szeń – znany powszechnie adaptogen. Jego substancje czynne stymulują mikrokrążenie i procesy regeneracyjne. Wyciągi z korzenia żeń-szenia stanowią częsty składnik preparatów leczniczych i kosmetycznych stosowanych w nadmiernym wypadaniu włosów (w szczególności wcierek i ampułek, dostępnych w drogeriach i aptekach). Badania dowiodły, że obecne w żeń-szeniu związki saponinowe – ginsenozydy, pobudzają wzrost włosów.
Wykazano, że mechanizm działania ginsenozydów jest podobny do działania minoksydylu – leku powszechnie stosowanego w leczeniu łysienia, który stymuluje mieszki włosowe.
Pieprz Cayenne na włosy
Pieprz Cayenne czyli cudownie pikantna przyprawa, ale także bardzo cenny surowiec leczniczy. Wszystko za sprawą kapsaicyny odpowiadającej za palący smak i nie tylko.
Kapsaicyna stosowana miejscowo, oddziałuje na zakończenia nerwowe w skórze, prezentując działanie rozgrzewające i przeciwbólowe. Aplikowana w większych stężeniach, może działać silnie drażniąco, dlatego zawsze zalecana jest ostrożność.
Nałożenie na skórę preparatu zawierającego kapsaicynę wywołuje nagły wzrost temperatury i przyspieszenie cyrkulacji krwi. Poprawia się odżywienie i dotlenienie skóry, a co za tym idzie jej ogólna kondycja. W przypadku skalpu wraz ze zwiększonym dopływem krwi do mieszków włosowych dostarczane są związki odżywcze niezbędne do prawidłowego wzrostu włosów. Badania przeprowadzone na myszach dowiodły, że podskórna iniekcja kapsaicyny wpływa na indukcję anagenu czyli fazy wzrostu włosa.
Pokrzywa, skrzyp, łopian
Warto zaopatrzyć się właśnie w te trzy zioła na wzmocnienie włosów. Pokrzywa to bomba witaminowa, działa odżywczo na cały organizm – poprawia kondycję cery, włosów i paznokci. W lecznictwie wykorzystuje się zarówno liście jak i korzeń pokrzywy, jednak ten drugi stosowany jest przede wszystkim w przypadku łysienia androgenowego i łagodnego przerostu prostaty. Odpowiednią formą zażywania pokrzywy są napary, ale także świeżo wyciskane soki. W przypadku skrzypu polnego, którego działanie wzmacniające na włosy uwarunkowane jest przede wszystkim obecnością krzemionki, należy sporządzać odwar (Uwaga! Podczas dłuższego spożywania odwaru skrzypowego, należy suplementować witaminę B1). Zarówno pokrzywę jak i skrzyp stosuje się także zewnętrznie. Stanowią one częsty składnik szamponów, odżywek i wcierek o działaniu wzmacniającym, podobnie zresztą jak łopian, który dzięki obecności poliacetylenów, poza stymulowaniem wzrostu włosów, wykazuje działanie przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne.
Odwar ze skrzypu polnego
Łyżkę ususzonego ziela skrzypu polnego zalej dwoma szklankami wody i gotuj na niewielkim ogniu przez ok 20 min. Odstaw do naciągnięcia na kolejne 15-20 min, przecedź. Pij po pół szklanki 2-3 razy dziennie przez okres minimum 2-3 tygodni.
Rozmaryn i inne rośliny olejkowe
Olejek rozmarynowy pobudza wzrost włosów, a mechanizm działania związany jest z miejscowym działaniem drażniącym na skutek czego dochodzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych i zwiększonego przypływu krwi. Skóra oraz okoliczne tkanki zostają rozgrzane i lepiej zaopatrzone w tlen oraz związki odżywcze. W tym miejscu warto wspomnieć, że stosując olejki eteryczne należy bezwzględnie pamiętać o ich rozcieńczaniu w odpowiednim oleju nośnym (np. w oliwie z oliwek) . W czystej postaci bowiem to preparaty silnie skoncentrowane, mogące wywoływać silne podrażnienia. Olejku rozmarynowego, a także pozyskiwanych z rozmarynu ekstraktów używa się do produkcji m.in. szamponów i odżywek do włosów. Dowiedziono, że działanie olejku rozmarynowego jest porównywalne w wykorzystywanym w leczeniu łysienia 2 % roztworem minoksydylu. Innymi surowcami olejkowymi wykorzystywanymi w leczeniu nadmiernej utraty włosów są m.in. lawenda i tymianek.
Co jeszcze na wypadanie włosów?
Jeśli cierpimy z powodu nadmiernej utraty włosów w okresie jesienno-zimowym warto wzbogacić dietę w cynk, żelazo, selen i witaminy z grupy B. Niezwykle dobre efekty przynosi regularne spożywanie pestek dyni. Nasiona to bogate źródło cynku, a ponadto lecytyny, witamin (A, B1, B2, PP i C), błonnika, wapnia, żelaza, manganu, fosforu i magnezu. Ich codzienne spożywanie sprzyja dobrej kondycji włosów i ich wzmocnieniu. Dobrym pomysłem jest też włączenie do diety olejów bogatych w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, w szczególności oleju z nasion wiesiołka dwuletniego czy oleju z nasion ogórecznika. Z kolei w formie wcierki doskonale sprawdzi się olej rycynowy. Jego głównym składnikiem jest gliceryd kwasu rycynolowego (80%), a ponadto glicerydy kwasu oleinowego, linolowego, stearynowego i palmitynowego, a także kwasy tłuszczowe omega-9. Olej rycynowy posiada właściwości nawilżające, wzmacnia włosy i nadaje im elastyczności oraz połysku. Najcenniejszy produkt stosowany w nadmiernym wypadaniu włosów to olej rycynowy tłoczony na zimno.
Na zakończenie…
Co natomiast jeśli problem z nadmiernie wypadającymi włosami nadal się utrzymuje, a wszelkie zabiegi nie przynoszą pożądanych skutków? Wówczas warto przeprowadzić podstawowe badania i upewnić się czy nie cierpimy na anemię lub zaburzenia hormonalne jak np. niedoczynność tarczycy. Przewlekłe wypadanie włosów może być także spowodowane niedoborem witaminy D, ferrytyny – białka magazynującego żelazo, a także przeciągającym się stresem.
Bibliografia:
- Styczeń P. Dbajmy o włosy! Po prostu żyj, 2016;1(3):74-75
- Kowalczyk B. Fitoterapia w łysieniu. Panacea, 2008;4(25):14-15
- M. Żebrowska. Łysienie – przyczyny, mechanizmy i metody leczenia. Aptekarz Polski, 2016;117(95e):27-30
- Moradi kor N, Moradi K. Physiological and Pharmaceutical Effects of Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) as a Multipurpose and Valuable Medicinal. Plant Global Journal of Medicinal Plant Research, 2013; 1(2):199-206
- Gupta PK, Chauhan NS, Pathak A. Effect of Trigonella foenum-graecum Linn. (seeds) and Butea monosperma Lam. (flowers) on chemotherapyinduced alopecia. Spatula DD. 2013; 3(3):121-125
- Kim SN, Kim S, Hong YD i wsp. The ginsenosides of Panax ginseng promote hair growth via similar mechanism of minoxidil. Journal of dermatological science,2015;77(2):132-134
- Król-Kogus B, Krauze-Baranowska M. Kozieradka pospolita (Trigonella foenum graecum L.) – tradycja stosowania na tle wyników badań naukowych,2011;3:185-190
- Patel S i wsp. Hair Growth: Focus on Herbal Therapeutic Agent. Current Drug Discovery Technologies, 2015,12:1-22
- Nowak K, Ogonowski J, Jaworska M. Rozmaryn – roślina bogata w związki biologicznie czynne. Chemik, 2013;67(2):133-135
- Hay IC, Jamieson M, Ormerod AS. Randomized Trial of AromatherapySuccessful Treatment for Alopecia Areata. Arch Dermatol,1998; 134(11):1349-1352
- Kumar S, Swarankar V, Sharma S i wsp. Herbal cosmetics: used for skin and hair. Inventi Rapid Cosmeceuticals,2012(4):1–7
- Burlando B,Verotta L,Cornara L,Bottini-Massa E. Herbal Principles in cosmetics, Taylor ans Francis Group, New York, 2010
- Sagarin E. Cosmetics, science and technology. Wiley Interscience, Wiley India Pvt. Ltd., New Delhi,2008
- Lourith N. Hair loss and herbs for treatment. Journal of cosmetic dermatology, 2013;12(3):210-222.
- Pieszak M, Mikołajczak PŁ. Właściwości lecznicze pokrzywy zwyczajnej Urtica dioica L. Postępy fitoterapii,2010;4:199-204
- Wolska J, Janda K, Szkyrpan S i wsp. Wpływ ekstraktów z pokrzywy zwyczajnej (Urtica dioica L.) na aktywność katalazy w monocytach/makrofagach THP1, Pom J Life Sci; 2015;61(3):315–318
- Cisowski W. Skrzyp polny – roślina lecznicza. Panacea, 2010;4(33):5-7